De zee als laatste rustplaats
Een laatste groet met de scheepshoorn, de vlag die gehesen wordt. Het zijn ontroerende momenten tijdens een uitvaart op zee na de asneerlating. Steeds meer mensen kiezen hiervoor en willen de zee als laatste rustplaats. Dat kan naar maritieme traditie of in een gepersonaliseerde versie. De Oostendse rederij Endlis zorgt er al voor sinds een KB in 1999 het mogelijk maakt in België.
Bron foto: Endlis
Vroeger gebeurde het vaak alleen bij mensen die eenaffiniteit met de zee hebben (omdat ze er hun hele leven gewoond hebben of schipper waren bijvoorbeeld),maar dat is de laatste jaren erg veranderd. Dat blijkt alleszins uit cijfers van rederij Endlis in Oostende. “Terwijl er twintig jaar geleden slechts enkelingen een uitvaart op zee verkozen, zijn er dat nu rond de duizend per jaar”, zegt Michel Seeger, zaakvoerder van Endlis.
“Dat heeft deels te maken met de toenemende bekendheid van het systeem van afscheid nemen maar ook meteen veranderende mentaliteit. Nogal wat mensen voelen zich schuldig om na hun dood nazaten te belastenmet het onderhoud van een graf en de kosten van eenkist, een grafsteen en concessierechten.” Nog een hardnekkig fabeltje is dat de assen worden uitgestrooid opzee. Maar volgens Seeger mag dat zelfs niet eens. “Wenoemen het dan ook geen uitstrooiing maar een asneerlating. De urne moet gemaakt zijn van een natuurlijk inzout en water oplosbaar materiaal. Die urne wordt met een touw in het water gelaten en enkele uren later zijn de urne en de assen volledig opgenomen door de zee. Vanaf dan kan de altijd durende reis op de kracht van de zeestromen voor de overledene beginnen.”
Volgens maritieme traditie of helemaal gepersonaliseerd
Mensen die niet zo vertrouwd zijn met de zeevaart, stappen bij dat voor hen toch wel belangrijk moment soms toch wat angstvallig de boot op, zegt Seeger. “Ze hebben schrik dat ze ziek worden of dat er ietsmisloopt”, zegt Seeger.
“Maar als de ceremonie af- gelopen is en de mensen weer aan wal zijn, kijken zeer heel anders tegenaan. Dat lezen we in de mails diewe nadien krijgen. Het is dan ook wel heel belangrijk dat de uitvaart vlekkeloos verloopt. Dat kan ineen maritieme traditie of helemaal gepersonaliseerd.Als ons schip aankomt op de plek waar de afscheidsceremonie zal plaatsvinden, houden we even halt. Danis er ruimte voor persoonlijke muziek en teksten en kan de familie een afscheidsgroet brengen.
Als de urne inhet water wordt gelaten, luidt de scheepsklok en kunnen familieleden bloemen in het water gooien. Kleinebloemen of blaadjes die het afscheid extra kleur geven.Als laatste eerbetoon vaart de schipper nog enkele malen rond de plek waar de urne is neergelaten, hij laat descheepshoorn klinken om nadien de vlag – die halfstok hing – weer te laten hijsen. Niet zelden wordt op de terugvaart nog een glaasje geheven en geklonken op de dierbare.”
Laatste rustplaats
De Belgische kust heeft veel ruimte voor een uitvaart op zee. “Mensen kunnen zelf een plek kiezen”, zegtSeeger. Bijvoorbeeld aan de kuststad waar de overledene affiniteit mee heeft. Maar ook andere beweegredenen kunnen meespelen en zijn zeker bespreekbaar.”
Of er ook bij slecht weer wordt uitgevaren? “Neen.Er zijn wettelijke spelregels binnen welke weerlimieten er gevaren mag worden. Daarom stellen weaan de familie ook altijd een tweede datum voor. Nu ja, het weer kan vier tot vijf dagen op voorhand voorspeld worden. Dat zorgt toch ook wel voor een buffer.”
Zo’n tien procent van de families voor wie een uitvaart op zee werd georganiseerd, wil ook terug de zee op voor een herdenking. “Als de uitvaart is afgelopen krijgen de familieleden de coördinaten mee van de plaats, waar de ceremonie werd gehouden, zodat zenaar diezelfde plek terug kunnen varen.
Er is inmiddels in ons land meer watergebied vrijgegeven voorasneerlatingen. Zoals de Schelde in Antwerpen. Ookdie verzorgen we. In Antwerpen is er ook een do-it- yourself-arm. Daarmee kan je eigenhandig de urneover het water uitzwenken en met een touw neerlaten. Dat lijkt me niet zo’n goed idee, al was het maar omdat mensen vaak gewoonweg niet weten welke urnen daar in het water gelaten mogen worden. Een bio-urne is geen goed antwoord.”
Bron foto: Endlis
Het juiste moment
Speciaal ook bij een asneerlating, is dat die soms paseen hele tijd later gebeurt. “Als bijvoorbeeld een grootmoeder overlijdt en gecremeerd is kan het zijn dat defamilie wil wachten met een uitvaart op zee tot ook de grootvader komt te sterven”, zegt Seeger. “Dat kan maanden of jaren duren. De mensen kunnen de timing en het programma opstellen zoals ze zelf willen. Het enige dat wij doen is het uitvoeren en zorgen dat dit vlekkeloos zal gebeuren.
Wil je zelf online van je laten horen en je steun betuigen? Ga dan op zoek naar de overledene in onze rouwberichten en steek de familie een hart onder de riem.