Corona velt levenslustige Leny (84): ‘In haar laatste uren moest mam een hand van latex vasthouden’
Levenslustig, kwiek en altijd een glimlach. Leny Helledoorn (84) flaneerde elke dag met haar man Guus (82) door de straten van Maastricht. Maar het coronavirus velde haar binnen een paar dagen. Dochter Sandra (59) is in een onwezenlijke film beland. “Op haar sterfbed heb ik die pilotenbril afgezet. Ik wilde afscheid nemen met m’n volle aangezicht.”
“Ik word al dagen heen en weer geslingerd door emoties. Soms voel ik me krachtig, dan weer droevig. Het is allemaal zo vers. Maar het helpt ons om dit verhaal kwijt te kunnen, hopelijk helpt het ook anderen die hiermee geconfronteerd worden. Mijn moeder, Leny, was een levenslustige vrouw. 84 jaar, maar nog kwiek en heel actief. Nooit griep, nooit verkouden. Met mijn vader Guus, die 82 is, flaneerde ze nog elke dag door de straten van Maastricht. Als ze een keer niet op het terras zaten van café De La Bourse op de Markt, vroegen mensen: ‘Waar zijn Guus en Leny?’”
Kortademig
“Op zaterdag, anderhalve week geleden, vierden we de verjaardag van m’n moeder. Een tante was speciaal uit Maassluis gekomen en logeerde bij mijn ouders. We zijn naar een restaurant gegaan, maar m’n moeder voelde zich een beetje misselijk. Ze at amper iets. Op zondag begon haar hart te bonken. Dat had ze soms, haar hart liep af en toe een marathon. Met een schokje in het ziekenhuis werd dat dan opgelost, dus dat gebeurde nu ook. Er werd tegelijk ook een foto van haar longen gemaakt, maar daarop was niets te zien. Ze mocht naar huis. Een dag later ging ik naar mijn werk, ik ben manager personeelszaken bij de NAVO in Brunssum. Toen ik naar huis ging, hoorde ik op de telefoon een berichtje van ma: ‘Ik ben weer in het ziekenhuis, ik ben kortademig.’ Ik heb wat kleren voor haar gepakt en ben met pa naar de longafdeling gegaan. Daar zeiden ze – dat meenden we tenminste te horen – dat het gelukkig geen corona was. Ik dacht nog: Hoe weten ze dat zo snel?”
Eenzaam
“Dinsdag, na mijn werk, zag ik opnieuw een berichtje van mijn moeder. M’n wereld stond plots stil. Ze had toch corona. De eerste patiënt in ziekenhuis Maastricht. In één klap kwamen we in een onwezenlijke film terecht. Waren we allemaal besmet? De man van mijn tante heeft maar 3 procent nierfunctie, ik heb hem meteen gebeld. En mijn vader zit in een hoge risicogroep. We zouden gebeld worden door de Gemeentelijke Gezondheidsdienst, maar dat gebeurde niet. Intussen moest mijn moeder in quarantaine. Kun je je voorstellen wat je dan meemaakt? 84 jaar, helemaal alleen in een kamer met drie andere, lege bedden, met corona en longontsteking. Dat is zó eenzaam. We konden haar alleen bellen, maar dat ging moeizaam. Door het mondkapje kon ze moeilijk praten. De verpleegkundigen waren zorgzaam, maar ze wisten ook niet echt hoe ze met deze situatie moesten omgaan.”
Marsmannetjes
“Aanvankelijk hield mijn moeder zich nog goed. Ze hoefde nog niet naar de intensive care. In het ziekenhuis zeiden ze: ‘Het lichaam heeft tijd nodig om zichzelf te genezen.’ Dat zou binnen een week kunnen. Maar donderdagnacht raakte ze in paniek. Het bleek toch veel slechter te gaan, ze kon niet goed ademen. Ik had eerder die dag bij uitzondering alsnog toestemming gekregen om haar te bezoeken. Ik ben enig kind, al 59 jaar verstrengeld met mam. Ik mocht in één van de drie bedden slapen. Maar wel helemaal ingepakt, met handschoenen aan en zo’n pilotenbril op. Toen de zon opkwam, heb ik mijn vader gebeld: ‘Kom naar mam, want het einde wordt in gang gezet.’ Hij moest ook ingepakt worden. Dat is nog het ergste: in haar laatste uren heeft mijn moeder alleen maar marsmannetjes gezien. En ze heeft niet de handen gevoeld van ons, haar dierbaren, maar latex.”
Afscheid
“De artsen zeiden dat medicatie geen zin meer had. Want de longen namen niet langer zuurstof op. Later heb ik gelezen wat dit virus doet: het tast longweefsel aan, veroorzaakt pijn tussen de ribben. Af en toe had mijn moeder een helder moment. Dan zei ze: ‘Ik blijf nog even bij jullie.’ Die momenten waren heel waardevol. Op een gegeven moment heb ik die bril toch afgezet. Ik wilde afscheid nemen met mijn volle aangezicht. Zaterdagochtend, om 02.35 uur, is ze overleden. Beter gezegd: ze is gaan hemelen, zoals we dat in Maastricht zeggen.”
Geliefd
“We zijn nu bezig met het voorbereiden van de uitvaart, maar dat is in deze tijden heel moeilijk. Alle respect voor de Dela, maar ook daar zoeken ze naar antwoorden. Een koffietafel mag niet, er mogen maximaal dertig personen worden toegelaten bij het afscheid. Mijn moeder Leny was geliefd, iedereen in de stad kende haar, er zouden zeker honderd mensen of meer zijn gekomen. Maar mensen durven niet. Veel van haar kennissen en vrienden zijn op leeftijd, dat is de groep die het meest kwetsbaar is. We verwachten nu een beperkt gezelschap. Dierbare mensen, bij wie mijn moeder geglimlacht zou hebben. De uitvaart is in de Sint Jan, op het Vrijthof. Een mooie, grote kerk waar iedereen afstand van elkaar kan houden. Net als ik is mijn moeder daar gedoopt, dat geeft een gevoel van de circle of life.”
Tranen
“Ik woon alleen, als ik thuis kom, valt de werkelijkheid als een zware steen op me. Gelukkig sta ik er niet alleen voor. Ik mag bij vrienden verblijven, ze geven me een luisterend oor en alles wat ik nodig heb. Ze hebben me als het ware geadopteerd. Mensen helpen me bij de uitvaart, zoeken muziek uit. Van dat alles krijg ik tranen in mijn ogen. Mijn vader is plotsklaps weduwnaar, ik steun hem waar mogelijk. Normaal zouden we dan naar De La Bourse lopen, voor een drankje, net zoals hij altijd met mam deed. Maar dat kan nu niet, de straten zijn verlaten. Zo worden ouderen in deze crisis dubbel zo hard getroffen. Premier Mark Rutte raakte de kern, net als gouverneur Theo Bovens. Let op elkaar, let op de eenzame oudere. We hebben elkaar nu heel hard nodig.”