De dood leeft, en de uitvaartsector ook. Dat is althans wat onderneemster Veerle Vanassche duidelijk wil maken op het beleefweekend De Dood Leeft! op 5 en 6 oktober in Willebroek. Daar wil ze rouwprofessionals en geïnteresseerden samenbrengen om mensen te laten kennismaken met de verscheidenheid die de sector te bieden heeft én met elkaar, want afscheid nemen doe je nooit alleen.
“De uitvaartsector is een heel gesloten sector”, vertelt Veerle. “Er bestaat een heel rechtlijnig idee over wat rouw en afscheid nemen inhoudt, er heersen veel taboes. Met het beleefweekend De Dood Leeft! wil ik daar verandering in brengen. Ik wil een brug bouwen tussen ondernemers uit de sector, zorgende professionals noem ik ze, en de rest van de maatschappij.”
Daarom is De Dood Leeft! geen beurs, toch niet in de klassieke zin van het woord. Natuurlijk zijn er beursstanden waar ondernemers hun aanbod kunnen voorstellen, maar het is meer dan dat. “We willen inspiratie en informatie geven rond afscheid en rouwen”, legt Veerle uit. “Dat doen we enerzijds door de laten zien wat de sector allemaal te bieden heeft, want dat gaat veel verder dan een traditionele uitvaart. De laatste jaren waait er een vernieuwende wind door de sector, en dat willen we ook laten zien. Ook zijn er lezingen, workshops en beleefmomenten, met keramisten, rouwconsulenten, creatieve therapeuten, ontwerpers van troostartikelen, schrijvers, noem maar op.”
Het beleefweekend biedt ook een kans aan al die verschillende zorgende ondernemers om elkaar te ontmoeten en contacten te leggen. “Iedere ondernemer heeft zijn eigenheid, ik vind het belangrijk om hen met elkaar in verbinding te brengen. Zo kunnen er samenwerkingen ontstaan die de maatschappij alleen maar ten goede komen. Er is zo’n ongelooflijk mooi keuzeaanbod. We informeren en inspireren, zodat mensen de verschillende opties kennen en ook zelf betrokken kunnen zijn in de vormgeving van een persoonlijk afscheid van een geliefde. Dit kan alleen maar ondersteunend zijn in het rouwproces.”
In het verlengde van het beleefweekend maakt Veerle ook een podcast om de thema’s rouw en afscheid bespreekbaar te maken en het ruime aanbod in de uitvaartsector in de kijker te zetten. “Door de podcast kan ik mensen ook op een andere, toegankelijkere manier bereiken”, legt ze uit. “Het is geen podcast op de beurs te promoten, maar om het onderwerp van rouwen en afscheid dichterbij mensen te brengen. Dat doen we ook door de professionals uit de sector zichtbaar te maken. Op termijn gaan we de podcast ook uitbreiden, door gesprekken te voeren met experts en plaats te maken voor persoonlijke verhalen van rouwenden.”
“Want daar moet ruimte voor zijn, altijd en overal”, vindt Veerle. “Bijvoorbeeld op het werk, maar ook op school voor kinderen. Als een kindje zijn ouder, of een grootouder verliest, hebben leerkrachten het soms moeilijk om hier in de klas aandacht aan te schenken. Jammer genoeg worden die handvaten niet altijd op scholen aangereikt. Weten op welke manier men als leerkracht en directie kinderen en ouders kan bijstaan, geeft rust.”
“Ik weet van een meisje dat haar broertje verloren was. Haar leerkracht heeft toen de tijd genomen om daar even met heel de klas over te praten, heeft de emoties toegelaten, ruimte gemaakt voor gesprek. Voor elk kind was er erkenning en herkenning. Het boek waaruit werd voorgelezen werd jaren gekoesterd, vertelt ze. “Ook mijn zoon vertelde van een klasgenoot die zijn grootvader verloren had. Hij werd naar de speelplaats gestuurd om even tot zichzelf te komen. Terwijl nabijheid net troostend is op momenten van verdriet.”
Zelf kwam Veerle via een omweg tijdens de coronacrisis in de uitvaartsector terecht. Daarvoor werkte ze in de eventsector, die toen zwaar getroffen werd. “Alles viel ineens stil. Op een bepaalde manier ben ik toen zelf ook een fase van rouw doorgegaan. Toen brak er een moment aan om even na te denken en me bewuster te worden van hoe mijn leven er op dat moment uitzag.”
“Ik realiseerde me dat ik in de eventsector zat omdat ik het fijn vond om mensen te ontzorgen en te ondersteunen, maar nu was ik op zoek naar meer zingeving”, vertelt ze. “Ik hou van persoonlijke contacten en verbindingen en dat kwam samen met mijn werkervaring in de functie van begrafenisondernemer. Dat ben ik gaan studeren, ik behaalde het diploma, maar tijdens het zoeken naar een job in de sector merkte in dat de waarden van sommige uitvaartondernemingen niet samenvielen met datgene wat ik belangrijk vindt bij het ontzorgen van families. Ik heb er een jaar over gedaan om gelijkgestemden te vinden, ondernemers die het anders deden. Een jaar! Zoveel tijd is er vaak niet wanneer afscheid wordt genomen.”
Daarom startte Veerle met het organiseren van het beleefweekend in Willebroek. “Ik voelde dat ik iets moest doen, dus heb ik zelf iets georganiseerd om die waardevolle ondernemers een plek te bieden en te tonen welke mooie manieren van afscheid nemen er bestaan. Al is dat niet makkelijk”, zegt ze. “We praten en kijken niet graag over of naar afscheid en rouw.”
Het taboe rond rouw en verlies maakt het ook moeilijk voor zorgende professionals om hun werk zichtbaar te maken, en ook daar dient het beleefweekend van De Dood Leeft voor. “Er komt financieel ook veel bij kijken, maar ik doe het gewoon. Ik praat erover, post er online over, bel mensen op. Ik probeer bekende mensen te contacteren, zoals Manu Keirse, Leen Dendievel en Evi Hanssen die er openlijk over praten en hun schouders onder het initiatief willen zetten. Ik maak datgene waar we moeilijk woorden voor vinden, bespreekbaar.”
En met succes. Met het beleefweekend bereikt De Dood Leeft niet enkel ondernemers in de uitvaartsector, maar vooral ook mensen op zoek naar een unieke, authentieke manier om hun eigen afscheid of dat van een geliefde vorm te geven. “Onlangs namen we afscheid van een man die vorig jaar op de beurs was. Hij had er mensen ontmoet die hij wilde betrekken in de vormgeving van zijn uitvaart en de begeleiding van zijn gezin. Hij heeft toen onder andere contact gelegd met een keramiste die zijn urne, samen met zijn gezin heeft gecreëerd. Het gezin heeft er een zorgzame uitvaartplanner ontmoet en ze werden er geïnspireerd om het integreren van rituelen en betekenisvolle elementen. Dat hele proces heeft hij samen met zijn familie beleefd. Dat is voor hen heel heilzaam geweest.”
Naast het jaarlijkse event in Willebroek trekt Veerle in het voorjaar van 2025 ook naar Hasselt (8-9 februari) en Gent (10-11 mei) met het beleefweekend. Het liefst van al zou ze er in elke provincie een willen organiseren. “Maar ik heb net de beslissing genomen om er drie te organiseren. Dat is ook al een grote stap”, besluit Veerle. “Ik hoop vooral dat het mag leven, dat mensen het leren kennen en dat het blijft bestaan voor iedereen voor wie het waardevol kan zijn. Het is een plek waar we handvaten aanreiken aan rouwenden, maar ook aan werkgevers, scholen, zorgverleners, hulpverleners,… zoekende naar een manier om hun werknemers, collega’s, vrienden te ondersteunen en troost te bieden. Zodat die mensen niet in de kou blijven staan en het onderwerp van rouw en afscheid ook een volwaardige plek krijgt in de maatschappij.”
Meer informatie
Ook een kijkje nemen op één van de beleefweekenden van De Dood Leeft? Ontdek de verschillende locaties en belevenissen op dedoodleeft.be
Dierbaren herdenken op Inmemoriam.be?